دکتر ملیحه ایــــرجی
برطبق قانون اداره کل کار و رفاه اجتماعی، کارفرما موظف است به کارگران متأهل دارای فرزند حق اولاد و یا همان حق عائلهمندی پرداخت نماید که مبلغ آن برای هریک از فرزندان شامل معادل ۱۰ درصد حداقل حقوق ماهانه سال جاری میباشد. البته با این شرایط که کارگر میبایست حداقل به مدت ۲ سال (۷۲۰ روز) سابقه بیمه نزد سازمان تأمین اجتماعی داشته باشد و فرزندان وی نیز شامل شرایط دریافت حق اولاد باشند. این امتیاز مشمول کسر حق بیمه نیست.
حق اولاد برای فرزندانی که دارای شرایط ذیل باشند درنظر گرفته خواهد شد:
سن فرزندان کمتر از ۱۸ سال باشد.
- فرزندانی که به تحصیل اشتغال داشته باشند تا پایان تحصیل شامل پرداخت حق اولاد میشوند. در این مورد تحتتکفلبودن فرزند مورد شرط قرار نگرفته، پس پرداخت حق اولاد به کارگر بیمهشدهای که فرزند بالای ۱۸ سال در حال تحصیل داشته باشد حتی درصورت ازدواج تعارضی با قانون ندارد.
- فرزندانی که در اثر بیماری یا نقص عضو برطبق گواهی کمیسیونهای پزشکی قادر به کار نباشند.
سؤالات رایج:
- سؤال: اگر زن و شوهری هردو در یک کارگاه مشغول بهکار باشند حق اولاد به هردو تعلق میگیرد؟
- جواب: بله به هردو تعلق میگیرد.
- سؤال: آیا باید سوابق ممتد و پشت سرهم باشد یا منقطع هم باشد، قابلقبول است؟
- جواب: اگر پشت سرهم نباشد مشکلی ندارد.
- سؤال: آیا تعداد فرزندان ملاک است؟
- جواب: خیر،به هرتعداد فرزند تعلق میگیرد.
- سؤال: آیا حق اولاد به فرزند پسر که دانشجو هست و از مرخصی تحصیلی استفاده میکند تعلق میگیرد؟
- جواب: فرزند یا فرزندان بیمهشده اعم از دختر و پسر که در سنین بالای هیجده سال، صرفاً به تحصیل اشتغال دارند و یا از مرخصی تحصیلی برخوردار هستند، مشمول دریافت عائلهمندی خواهند بود. شرط برقراری عائلهمندی، ارائه گواهی معتبر از دانشگاه مربوطه میباشد.
- سؤال: پرداخت حق اولاد برای فرزندی که اشتغال به تحصیل دارد و همزمان شاغل هست تعلق میگیرد؟
- جواب: اگر سن فرزند بیشتر از 18 سال است خیر. فقط درصورتیکه منحصراً شاغل به تحصیل باشد تعلق میگیرد و یا به دلیل بیماری یا معلولیت قادر به کار نباشد.
- سؤال: آیا پایه سنوات در حق اولاد تأثیر دارد؟
- جواب: مستند به ماده 86 قانون تأمین اجتماعی، مبنای پرداخت ، حداقل دستمزد همان سال خواهد بود.
- سؤال: آیا بین ماههای 30،31، 29 روز اسفند تفاوتی دارد؟
- جواب: خیر، اولاً به نسبت کارکرد است و ارتباط مستقیم با کارکرد دارد، ثانیاً بین ماههای 31،30و 29 روز اسفند تفاوتی ندارد و نکته اینکه اگر در کارگاهی رویهای جاری بوده مبنیبر اینکه در ماههای 31 روزه مبلغ بیشتری پرداخت شده باشد، دراینصورت تبدیل به عرف کارگاه شده است و باید ادامه پیدا کند.
- سؤال: آیا شخصی که بیمه اختیاری پرداخت کرده، سوابق بیمه اختیاری نیز جز 720 روز سابقه محسوب میشود؟
- جواب: باتوجه به ماده 86 قانون تأمین اجتماعی،720 روز سابقه کار داشته باشد. لذا این سابقه باید سابقه پرداخت بیمه اجباری باشد.
- سؤال: کارگری مستندات مربوط به حق اولاد خود را با تأخیر 2 سال به کارفرما ارائه داده است.آیا کارفرما موظف است از زمان 2 سال قبل به ایشان را پرداخت نماید.
- جواب: بله ، باتوجه به اینکه حقوق کارگران مشمول مرور زمان نمیشود، کوتاهی کارگر در ارائه مستندات حقی برای کارفرما جهت عدم پرداخت مطالبات کارگر ایجاد نمیکند .البته مطالبات کارگر هم به روز نمیشود و به نرخ همان سال پرداخت میشود.
- سؤال: آیا اگر خانمی متارکه کرده باشد و علیرغم داشتن شرایط ماده 86 قانون تأمین اجتماعی (720 روز سابقه و فرزند)، حق حضانت فرزند با وی نباشد، مشمول دریافت حق اولاد است؟
- جواب: بله، در مقررات ماده 86 شرط تحتتکلفبودن فرزندان پیشبینی نشده است و ملاک پرداخت عائلهمندی بیمهبودن کارگر با رعایت مفاد ماده 86 قانون است.
- حق عائله مندی فرزند دختر تا چه زمانی باید پرداخت شود؟
تا ۱۸ سالگی ، و درصورت رسیدن به ۱۸ سالگی قطع میشود مگر به یکی از دو شرط زیر :
۱. معلول بوده و قادر به کار کردن نباشد .
۲. مشغول به تحصیل باشد .
اقتباس از کتاب حقوق و دستمزد
نوشته دکتر ملیحه ایرجی
چقدر مفید بود ممنون
خیلی خیلی خوب بود👏
ممنون خانم دکتر
عالی بود